دانلود کتاب نهضت قرمطیان چاپ اول نوشته حسنعلی ممتحن 1371
دانلود کتاب نهضت قرمطیان
قرمطیان گروهی وابسته به اسماعیلیان یا باطنیان بودند که پس از قیام علی بن محمد بُرقَعی،
معروف به (صاحب الزنج)، که میان سالهای ۲۵۵–۲۷۰ هجری در نواحی جنوبی عراق صورت گرفت
و بنیان حکومت عباسیان را متزلزل ساخت، و با تلفات انسانی و مالی بسیار همراه بود، خود مستقلاً
وارد صحنهٔ مبارزه شده، به قیام دیگری پرداختند که از نظر قدرت و دوام و حدود قلمرو و بسط حکومت
و تأسیس نظام اجتماعی برای رفاه مستمندان، از نهضت صاحب الزنجی برتر و مهمتر بود.
قرمطیان یک جنبش اجتماعی مذهبی کاملاً سازماندهی شده را به وجود آوردند که با تشکیل
سه حکومت؛ بحرین از ۲۸۶ تا ۳۶۶ هجری و مولتان هند از ۳۱۸ تا ۳۹۶ هجری و حکومت مصر و
تونس به نام فاطمیان از سال ۲۹۷ تا ۵۵۵ هجری قمری، یعنی جمعاً ۲۶۴ سال در مقابل خلفای
اسلام در بغداد ایستادگی نمودند. در واقع آنچه به حاکمیت اعراب در ایران مربوط میشود،
قرمطیان آن را باضعف روبرو ساختند که تا در نهایت به دست هولاکوخان مغول بهطور کامل انقراض یابد.
قرمطیان معتقد به قیام مسلحانه و کشتار و سوزاندن و تاراج مخالفان خود بودند. همچنین اعتقادی
به زیارت قبور و بوسیدن حجرالاسود و بسیاری از ارکان حج (بنا بر اعتقادات ریشهدار) نداشتند.
فلسفهٔ قرامطه در خطوط کلی با فلسفهٔ اسماعیلیان اختلافی ندارد. شناخت فلسفهٔ این فرقه،
مبتنی بر شناخت فلسفهٔ اخوانالصفا است و در مجموعهٔ رسائل آنها مباحث مفصلی دربارهٔ آرای
علمی و فلسفی وجود دارد. دانشمندان اسلام در آرای قرمطیان، آثار هجوم مجوسیان و مزدکیان
و مانویان را برای انهدام ارکان اسلام به عیان میدیدند، چنانکه غزالی تعلیمات قرامطه را کفر
میخواند و میگفت: «ایشان در عقیده به دو مبدأ از ثنویت مجوس الهام
گرفتهاند ولی به جای «نور» و «ظلمت»، دو لفظ «سابق» و «تالی» را به کار میبرند.
|
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.